De conclusie was als vanouds snel getrokken. Op de dam hadden zich duizenden mensen verzameld. Sommigen met mondkapje, velen zonder 1,5 meter onderlinge afstand. Dit kunnen we niet tolereren met de strijd tegen Corona nog zo vers in ons geheugen. Niet nu we net op de goede weg zijn uit een diep dal. De burgemeester van Amsterdam heeft verzuimd op te treden, en ze heeft daarmee gefaald. Het oordeel is snel geveld, maar wat horen we niet?
Ik heb als dokter geleerd om me niet blind te staren op een conclusie of werkdiagnose, maar steeds na te denken als ik iets tegenkom wat gek is. Iets wat afwijkt. Iets wat niet past binnen ‘normaal’. Te durven je conclusie te heroverwegen en te herzien. Een massale demonstratie in een post-coronamaatschappij waarin de anderhalvemetermaatregel centraal staat, wijkt af van de norm die we als maatschappij op dit moment hanteren, namelijk dat we 1,5 meter afstand houden. Juist daarom nodigt de demonstratie uit tot nadenken.
Ik heb ook geleerd de nieuwsgierigheid die door iets afwijkends wordt getriggerd te koesteren. Waarom valt dit zo op? Waarom gaat dit niet zoals verwacht, of zoals ‘normaal’? Wat zie ik over het hoofd, of wat heb ik nog niet onderkend? De massale demonstratie is er niet zomaar. Er is een reden voor. Duizenden Nederlanders gaan niet voor hun lol hutjemutje op de Dam staan met de dreiging van een virusbesmetting. Er is een drijfveer die zwaarder weegt dan onze huidige coronanormen.
Deze demonstratie maakt pijnlijk duidelijk dat een gebeurtenis aan de andere kant van de oceaan een probleem blootlegt dat dichterbij is dan we denken. Ze maakt duidelijk hoeveel mensen nog steeds discriminatie ervaren, ook hier in Nederland. Dat de alomtegenwoordigheid van discriminatie niet iets uit ons verleden is, maar een verdomd actueel probleem. Een probleem dat we kennelijk niet scherp op ons netvlies hebben staan, getuige de noodzaak van zo’n demonstratie in deze tijd. Een demonstratie als niet te missen stem die ons met de neus op het probleem drukt.
Het is gemakkelijk deze pijnlijke conclusie weg te stoppen. Gemakkelijk om vast te houden aan de allesbeheersende conclusie van de afgelopen maanden: dat corona gevaarlijk is en indamming ervan vóór alles gaat. Gemakkelijk ons hierop te beroepen bij het afkeuren van de demonstranten die de coronamaatregelen niet in acht nemen. Gemakkelijk om lekker met onze vingers in onze oren te roepen dat we de ander niet verstaan en niet hoeven te veranderen.
Echte verandering bereiken we door soms tegen de stroom in te zwemmen. Door oude conclusies te durven verlaten en open te staan voor nieuwe wendingen. Dit betekent niet dat we massaprotesten binnen 1,5 meter stelselmatig moeten toelaten. Dit betekent wel dat we de niet te missen stem van een krachtige gebeurtenis ter harte moeten nemen, en ons laten uitdagen tot echte verandering. Hier sta ik vierkant achter en vierkant voor, als mens en als dokter.
Ik knoop deze stem weer eens extra goed in mijn oren, en neem hem mee terug de spreekkamer in om te vertalen in actie: iedereen verdient een gelijkwaardige benadering en behandeling.
#blacklivesmatter
