Kennis van Medische ethiek en wetenschapsfilosofie

“Ik zal aan de patiënt geen schade doen”, onderdeel van de artseneed en het belangrijkste principe uit de Medische ethiek. Ethiek is de studie van de moraal: kritisch nadenken over wat (moreel) goed is om te doen. Binnen de medische ethiek wordt nagedacht over zo goed mogelijk geneeskundig handelen. Werken in de gezondheidszorg betekent dat je te maken krijgt met ethische dilemma’s, zoals het medisch beroepsgeheim en dilemma’s m.b.t. leven en dood. 


Wetenschapsfilosofie
onderzoekt wat wetenschappelijke kennis eigenlijk is en hoe deze zich
ontwikkelt. Wanneer is een onderzoek bijvoorbeeld goed uitgevoerd? En is elke onderzoeksmethode te rechtvaardigen als dit leidt tot cruciale nieuwe inzichten? Belangrijke vragen om te beantwoorden bij het lezen of uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.

geneeskundeboeken reeks 35 diciplines Compendium Geneeskunde

Stap 1: de basis

Begin bij het begin met het opfrissen van jouw basiskennis. De basis van de Medische ethiek en
wetenschapsfilosofie
vind je in boek 5 van de reeks. De kern staat hierin overzichtelijk samengevat; van de vier ethische basisprincipes tot aan kennisverwerving volgens Aristoteles. Door de handige, herkenbare opbouw van het hoofdstuk volgens de Compendiummethode, vind je precies wat je nodig hebt om de basis te bestuderen. Met deze basis kun jij in de praktijk onder andere leren lokaliseren en patronen herkennen.

Stap 2: oefenen

Blijf de kennis die je hebt vervolgens herhalen en oefenen. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen informed consent en implied consent? En wanneer is er sprake van een paternalistische arts-patiëntrelatie? Om te oefenen met de discipline Medische ethiek en wetenschapsfilosofie: download de Compendium App, met gratis oefenvragen die wekelijks worden aangevuld. Daarnaast staan in de reeks vragen om jezelf te testen en zorgen we via onze social media dat je up-to-date blijft.

Stap 3: ervaren

De werkvloer op

Op de werkvloer heb je als zorgmedewerker regelmatig te maken met medisch-ethische vraagstukken of het kritisch beschouwen van onderzoek. Goede basiskennis van Medische ethiek en wetenschapsfilosofie is daarom belangrijk, maar ervaring opdoen met onderzoek in de praktijk is misschien nog wel belangrijker. Bovendien kan je veel van collega's leren. Wat je precies nodig hebt op de werkvloer, en tips van onze studenten en artsen, hebben wij voor jou op een rijtje gezet.

Instrumenten

Dit zijn de belangrijkste instrumenten die je nodig hebt op de werkvloer:

notitieboekje Compendium Geneeskunde

Notitieboekje

Een notitieboekje is onmisbaar op de werkvloer.

opleiding Oncoloog Compendium geneeskunde

Opleiding Medische ethiek en wetenschapsfilosofie

Elke student Geneeskunde of Verpleegkunde krijgt tijdens de opleiding te maken met Medische ethiek en wetenschapsfilosofie, maar ook daarna zijn er nog voldoende mogelijkheden om jouw kennis te verbreden of verdiepen. Er zijn namelijk aanvullende opleidingen en cursussen beschikbaar op verschillende niveaus. Enkele voorbeelden:

- Module Zorgethiek en morele besluitvorming voor BIG-geregistreerde verpleegkundigen

- Postacademische beroepsopleiding Ethiek in de Zorgsector voor zorgprofessionals

- Cursus Gezondheidsrecht & Ethiek voor AIOS

- Cursus Wetenschappelijke Integriteit voor promovendi

Tips voor de praktijk

  • - Ben jij geïnteresseerd in de Medische ethiek en/of wetenschapsfilosofie? Bij sommige universiteiten is het mogelijk een minor Ethiek te volgen, of zelfs een keuzevak bij de faculteit Filosofie. Informeer naar de mogelijkheden bij jouw universiteit!

  • Heb jij nog tips? Stuur deze dan naar ons op via het formulier onderaan de pagina.

  • Heb jij nog tips? Stuur deze dan naar ons op via het formulier onderaan de pagina.

  • - Zoek een PhD-traject dat bij je past: zowel het onderwerp als (co)promotor.

    - Maak een realistische planning met genoeg ruimte voor uitloop.

  • Heb jij nog tips? Stuur deze dan naar ons op via het formulier onderaan de pagina.

Opleiding tot Oncoloog compendium geneeskunde

Stap 4: verdiepen

Wil je je verder verdiepen in Medische ethiek en wetenschapsfilosofie na het bestuderen van de basis, maar weet je niet waar je moet beginnen? Wij maakten een overzicht met tips van studenten en artsen; van podcasts tot aan blogs met ervaringen. Scrol verder voor nog meer verdieping!

Podcasts

Wil je uitgebreid worden bijgepraat? Luister dan naar deze podcasts over de discipline Medische ethiek en wetenschapsfilosofie.

NRC Haagse Zaken

Op de formatietafel: medische ethiek

Over medisch-ethische kwesties in de politiek en waarom het zo
ingewikkeld is om hier afspraken over te maken.

Ga naar de podcast

Tegenlicht

Future Shock - #54 Dit doet DNA met onze zorg

Een gesprek over de ethische kant van e-health en DNA met D66-senator en hoogleraar medische ethiek Annelien Bredenoord.

Ga naar de podcast

ZVBO

Afl. 1 Ethiek in de laatste fase van het leven

Lotte Voets, specialist ouderengeneeskunde en ethica bij Zorg en Behandeling Voor Ouderen, pleit voor een momentje stilstaan in deze hectische wereld.

Ga naar de podcast

Huis van Chesed

Religieuze en culturele dilemma’s in de zorg

Binnen de gezondheidszorg ontstaan door verschillende zienswijzen, waarden, culturen en religies soms wrijving en ethische dilemma’s. Deze podcastserie heeft als doel om m.b.v. herkenbare casuïstiek (toekomstige) zorgverleners bewust te maken van hun eigen denkpatronen en te inspireren buiten deze kaders te denken.

Ga naar de podcast

Handige sites

Deze handige sites over Medische ethiek en wetenschapsfilosofie worden aanbevolen door onze studenten en artsen:

KNMG Ethische toolkit

Een online naslagwerk op het gebied van medische ethiek. Je vindt hier o.a. een inleiding in de medische ethiek, een stappenplan voor het aanpakken van een moreel dilemma en podcasts.

Ga naar de site

Centrum voor Ethiek en Gezondheid

Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid informeert o.a. het parlement en beleidsmakers over ontwikkelingen binnen de ethiek en gezondheid. Op deze website vind je analyses van ethische dilemma’s.

Ga naar de site

Video's

Ben je meer visueel ingesteld? Bekijk dan deze video´s over Medische ethiek en wetenschapsfilosofie.

Stap 5: verbinden

Wil je graag in contact komen met mensen binnen Medische ethiek en wetenschapsfilosofie? Of mis jij de verbinding met mensen binnen jouw studie of werkveld? Word dan lid van onze community.

Een netwerk van honderden studenten, artsen, specialisten, verpleegkundigen en anderen in de zorg.

Mogelijkheid om elkaar rechtstreeks vragen te stellen.

Nodig degene die jou inspireert uit voor een (virtuele) kop koffie.

Vind mensen waarmee jij samen kan werken of studeren.

Maak je eigen groep aan of vind jouw jaargenoten.

Iedereen mag gratis lid worden van onze community!

Met dank aan

Onze boeken over de Medische ethiek en wetenschapsfilosofie waren niet mogelijk geweest zonder:

  • Compendium Geneeskunde reeks 1.0:

    Auteurs: Robin Klabbers & Isabelle van Zeventer

    Compendium Geneeskunde reeks 2.0:
    Auteurs: Theresia Ticheler (Radboud Universiteit Nijmegen) & Bram Salman (Universiteit van Amsterdam)

  • Compendium Geneeskunde reeks 1.0:

    Kwaliteit gewaarborgd door: dr. M.J.P.A. Janssens (UD Medische Ethiek, Amsterdam UMC, locatie VUmc)


    Compendium Geneeskunde reeks 2.0:

    Kwaliteit gewaarborgd door: dr. M.J.P.A. Janssens (UD Medische Ethiek, Amsterdam UMC, locatie VUmc)

    Met dank aan: dr. E.M. Bunnik (UD Medische Ethiek, Erasmus MC, Rotterdam) & Sarah Hijmans (Université Paris-Diderot)

studenten auteurs pockets compendium geneeskunde
Compendium Geneeskunde reeks studeren

100% voorbereid

>30.000 zorgprofessionals gebruiken onze reeks met daarin alle 35 disciplines.

✅ Kwaliteit: gewaarborgd door specialisten
✅ Efficiënt: geen woord te veel
✅ Visueel: icoontjes, schema's & afbeeldingen