Ze zitten er alweer een tijdje op, de feestdagen. Je maag-darmkanaal heeft succesvol alle restjes oliebollen peristaltisch richting de uitgang gewurmd en velen van ons zijn hun hepatische burn-out alweer te boven. Terugkijkend op de vraagzuchtige decembermaand moeten we maar ‘ns gaan bedenken welke goede voornemens we dit jaar ‘vergeten’ uit te voeren. Minder zitten op je werk, stoppen met roken, de dagelijks aanbevolen hoeveelheid schattigekattenfilmpjes op TikTok niet meer overschrijden… Maar ja, waar te beginnen? Dry January natuurlijk!
Dry January
Het idee van een sobere januari, een van oorsprong Engels initiatief dat in Nederland ‘IkPas’ is gedoopt, is dat je de maand januari non-alcoholisch probeert te overleven: geen glaasje(s) wijn op de afzuigkap en geen koffielikeurtjes. Sindsdien wordt januari traditioneel aangegrepen als stok achter de deur om ‘s weekends niet tot 04.30 ladderzat in een kroeg quasi-serieuze gesprekken te voeren met mensen die het vermogen tot luisteren enkele uren daarvoor al waren verloren.
De IkPas-organisatie heeft zich ten doel gesteld om bij de tot dusver 15463 aanmeldingen bewustwording te creëren, in de hoop dat deelnemers hun alcoholgebruik gaan bevragen: Waarom drink ik eigenlijk? Wat levert ‘t me al dan niet op? Hoe voel ik me daarbij?
Naast dat een kort- of langdurende abstinentieperiode allerhande verbaasde gezichtsexpressies en fysieke voordelen geeft, variërend van beter slapen en afvallen tot meer concentratievermogen en een algeheel fitter gevoel, is vooral het inzicht in alcoholconsumptie van belang voor eventuele gedragsverandering. Volgens de IkPas-organisatoren is 58% van de deelnemers zich na een maand meer bewust van hun alcoholgebruik en kunnen zij in de toekomst bewustere keuzes omtrent alcohol maken - iets wat hun lichaam en geest op lange termijn zullen toejuichen. Oh ja, en een prettige bijkomstigheid: van de centen die normaal met bakken je portemonnee uit vliegen, kan je nu een bos winterpenen of een kilozak Jonagold kopen. Twee vliegen, pats!
Dat de crux ‘m zit in bewustwording, maakt het ook gelijk lastiger. Als je begin februari met cocktails en her en der verstopte Smirnoff-flessen gaat vieren dat je januari sober bent doorgesukkeld, tja, dan heb je nog een lange weg te gaan. Maar als het je lukt om alle motiverende likes onder je Dry January-Instaposts om te buigen naar een alcoholarme/-loze leefstijl - ofwel: een leermoment - dan gaat het de goede kant op!
Schadelijkheid van alcohol
Dat het Voedingscentrum alcohol niet aanprijst als gezond drankje weten de meesten wel, maar hóé schadelijk het is, wordt veelal onderschat. Een verhoogd risico op allerlei soorten kanker, neuropsychologische narigheid, een vergalde leverfunctie, hart- en vaatziekten, je kunt ‘t er allemaal van krijgen. Vaak rationaliseren we deze onwelgevallige informatie richting de glasbak met het argument dat dit alleen geldt als je tevéél drinkt. Echter, sinds 2015 schreeuwt de Gezondheidsraad het van de daken: drink niet! Zo bezien drinkt dus iedereen die drinkt, tevéél. Eerlijk is eerlijk, er zijn natuurlijk gradaties en de kans op complicaties is groter als je stevig doorlurkt, maar in toenemende mate wordt bekend dat iedere alcoholische consumptie slecht voor je is: één glas alcohol per dag vergroot al de kans op allerlei vormen van kanker. Het is de alcoholindustrie er echter alles aan gelegen dat wij als welwillende consumenten een hiërarchisch onderscheid maken tussen matige en stevige drinkers. Volgende week sta ik wat uitgebreider stil bij dit fenomeen en de onmiskenbare macht van de zeer efficiënte en doeltreffende alcohollobbyisten, maar één ding moge duidelijk zijn: nu alcohol tot in alle maatschappelijke haarvaten is doorgedrongen en het volledig vervlochten is geraakt met het idee (of de illusie?) van gezelligheid, is een beetje bewustwording niet weg…
Hoi! Ik ben Bram, vierdejaars geneeskundestudent en over een maandje begin ik met de coschappen. Mijn interesse voor alles wat onbekend is probeer ik te laten belanden in mijn blogs voor Compendium Geneeskunde!
