Deze maand ben ik begonnen aan mijn wetenschapsstage bij de Neurochirurgie. Hier houd ik me bezig met de verschillende neurochirurgische behandelingen voor patiënten met een essentiële tremor: een heel invaliderende ziekte en daarom heel belangrijk om de klinische zorg hiervoor goed te evalueren!
Vandaag staat de wekker om 7.30 uur (want onderzoek = uitslapen). Normaal sport ik in de ochtend nog even voordat ik weer een dag achter het computerscherm mag vertoeven, maar vandaag is er genoeg actie want er staat namelijk een OK op het programma! En wel een wakkere deep brain stimulation (DBS) operatie. De DBS heb ik al wel eens vaker geïmplanteerd zien worden, maar nog nooit onder lokale verdoving, dus daar kijk ik erg naar uit! Hoewel ik mijn ontbijt vaak uitstel tot wat later in de ochtend, heb ik toch altijd de ietwat misplaatste angst dat ik voor de eerste keer in mijn leven ga flauwvallen tijdens een OK (even afkloppen). Dus na een snel ontbijtje sluit ik de deur achter me en sta ik binnen 10 minuten lopen in het ziekenhuis: ideaal!
Hoewel ik mijn ontbijt vaak uitstel tot wat later in de ochtend, heb ik toch altijd de ietwat misplaatste angst dat ik voor de eerste keer in mijn leven ga flauwvallen tijdens een OK (even afkloppen).
Om 8.45 uur sta ik klaar in mijn blauwe kloffie op mijn happy place (wellicht triest, maar het is echt zo): het OK-complex. Na een dubbele espresso uit een ietwat matige koffieautomaat loop ik de operatiekamer binnen: tijd voor de planning!
Een groot deel van de DBS-operatie is namelijk het plannen van de stimulatie target en het bijbehorende elektrode-traject. Het doel van deze bilaterale DBS-implantatie is het reduceren/verhelpen van de tremoren bij de patiënt. Dat wordt vandaag gedaan door stimulatie van de ventral intermediate nucleus (de ‘Vim’). Aan de hand van verscheidene super moderne MRI-beelden kan deze planning nauwkeurig worden gemaakt. En dat komt héél nauw, echt millimeterwerk. Persoonlijk vind ik dit één van de leukste onderdelen van deze operatie. Erg ingewikkeld, maar daardoor ook heel leerzaam om mee te kijken!
Na het plannen wordt de patiënt gehaald, de sign-in vindt plaats en de operatie kan beginnen. Zoals bij alle implantatie-OK’s is er een strikt deurenbeleid: niemand komt de OK in of uit tijdens de operatie om zo de kans op infectie verder te reduceren. Er is overigens wel een groot team aanwezig, waaronder een neuroloog die tijdens de stimulatie van de elektrodes verscheidene testen uitvoert met de patiënt om de tremor te evalueren.
== Fast Forward ==
De rechter elektrode is met uiterste nauwkeurigheid volgens de targetcoördinaten ingebracht en er wordt nu stroom geplaatst op de verschillende stimulatiepunten (in totaal 4 per elektrode). We kijken allemaal in spanning toe terwijl de neuroloog de stroom per target verandert en tegelijkertijd testjes uitvoert met de patiënt. En het is BI-ZÁR. Na een aantal probeersels staat de tremor op een specifiek stimulatiepunt nagenoeg stil! Er verschijnt een lach op het gezicht van onze patiënt en ik moet zeggen dat ik er zelf ook een beetje stil van word, heel bijzonder om te zien. De vingertop-neus-proef gaat links zonder schokken, de hand kan uitgestrekt worden zonder schokken en zonder problemen wordt er een bekertje naar de mond toegebracht. En dan te bedenken dat deze patiënt al jaren met een rietje moet drinken omdat dergelijke acties er door de tremor voor zorgen dat alle vloeistof over de rand van het bekertje heen gaat: echt een mijlpaal!
Op deze manier volgt ook de rechterkant en vol fascinatie kijk ik toe hoe daardoor ook aan de rechterhand de tremor nagenoeg stil komt te staan.
Met de elektrodes geïmplanteerd wordt de patiënt in slaap gebracht en worden voor het laatste stukje van de operatie de kabels van de elektrodes ‘getunneld’ om vervolgens gekoppeld te worden aan een batterij die infraclaviculair wordt geplaatst.
De elektrodes worden na de operatie nog niet direct gestimuleerd, dat volgt later op de poli. Toch is er vaak wel al sprake van wat tremorreductie zonder stimulatie post-OK. Dit komt doordat de elektrodes een kleine laesie veroorzaken in het doelgebied en dat heeft als fijne bijkomstigheid dat het vaak zorgt voor tremorreductie. (Er zijn immers ook tremor-behandelingen die volledig berusten op het maken van deze laesie.)
Helemaal voldaan en vol adrenaline daal ik om 13.30 uur weer neer in mijn bureaustoel om verder te gaan met het voltooien van mijn dataset. Ik vind dit weliswaar het minst leuke onderdeel van mijn onderzoek, maar deze ochtend heeft er toch wel zéker voor gezorgd dat ik genoeg energie heb om er weer een paar uur mee aan de slag te gaan. Het laat maar weer zien wat een betekenisvolle zorg er geleverd kan worden om patiënten weer een stukje kwaliteit van leven te kunnen terug geven. Ik ben dankbaar dat ik dat heb mogen aanschouwen en vind het natuurlijk fantastisch dat ik met dit onderzoek daar hopelijk een klein steentje aan bij kan dragen. Om de über-cliché er toch maar in te gooien: “Dan weet je toch waar je het voor doet!”.
Om 17.30 uur sluit ik mijn computer af, tijd om naar huis te gaan. In de kleine wandeling van 10 minuten terug naar huis denk ik aan de patiënt van vanochtend en ik hoop met alles in mij dat het verdere verloop van de behandeling net zo veel resultaat mag opleveren als dat we hebben mogen zien op OK!
